MỘT CHỐN ĐI VỀ

Ngọc Anh

Hàng năm, tuy không hẹn trước nhưng chúng tôi cứ nhắm chừng con heo đất hơi nặng là lật đật đập ra mua vé lơn tơn về Việt Nam. Riết rồi cũng quen, không về thì thấy ray rứt bồn chồn, mà về thì “trăn trở bức xúc” đủ thứ chuyện…. Biết vậy mà cũng về !

Sài Gòn đầy bụi và nắng nóng, thành phố lúc nào cũng hầm hầm như cái mặt tên hải quan ở cổng phi trường Tân Sơn Nhất. Taxi chạy qua những con đường lớn chật cứng xe và người ngột ngạt. Thú thật tôi chỉ muốn về nhà thật nhanh, ít ra ở đó tôi cảm thấy sự bình yên hơn trong không khí thoải mái của gia đình, người thân.

Má tôi lui cui trong bếp. Lưng bà như còng hơn trong dáng đi chậm chạp của đôi dép kéo lê, gần 90 tuổi nhưng bà vẫn muốn vào bếp nấu cho tôi nồi canh chua bông so đũa: cái món mà tôi khó tìm thấy khi bôn ba ở xứ người “Má biết mày thèm….”. Tôi ôm bà ấm áp như hồi nhỏ, thấy ánh mắt bà vui hơn.

Má tôi quê Xẻo Gừa, lên Sàigòn sống gần 60 năm nay nhưng bà vẫn giữ y tánh nết chơn chất của một phụ nữ miền Nam, hiền lành nhân hậu, lúc nào cũng chăm lo cho gia đình, thương con quý chồng. Tôi dùng chữ quý bởi vì trong cung cách đối xử với Ba tôi lúc nào cũng tương kính như tân, phải nói là Bà tâm phục khẩu phục ông lắm… Tôi nhớ hình ảnh bà sáng nào cùng bắt cái ghế đẩu ngồi cạnh giường ông, kể chuyện con cái, chuyện nhà cửa chợ búa, chuyện cô Ba, chú Bảy, chuyện hồi đó ở dưới quê…

Ông nằm trong mùng không biết thức chưa hay còn ngái ngủ nhưng thỉnh thoảng ông lên tiếng vài câu dặn dò nhắn nhủ việc gì đó. Tôi nghe tiếng má ừ hử nhỏ nhẹ đều đều như vậy quanh năm suốt tháng. Ngày nào Má không ngồi ở cạnh giường ông thì tới phiên Ba lo lắng ngồi bên cạnh giường bà để biểu bà ăn cháo uống thuốc…

Cảnh đầm ấm đó đám con thấy riết cũng quen mà không thắc mắc, nhưng khi lớn lên có vợ có chồng, chúng tôi cũng ảnh hưởng ít nhiều cái tình gia đình êm đềm đó trong cuộc sống riêng tư. Và tôi đâm ra ngạc nhiên tự hỏi “Ủa, sao hồi đó Ba Má không ngủ chung giường, gác chân gác tay và nói hằm bà lằng chuyện như chúng tôi bây giờ cho thân mật hơn ?”.

Cái tình nghĩa vợ chồng khi về già có lẽ trầm lắng sâu sắc hay chăng ? Tôi chưa quá già để nhận ra chân lý sống đó, nhưng tôi biết khi một chiếc dép bị đứt quai thì chiếc kia coi như bỏ thùng rác. Ba tôi mất trước và dĩ nhiên Má tôi buồn biết bao nhiêu khi ở lại một mình…

Đám con cháu lại trở về sống vây quanh để bà không thấy lẻ loi. Cuối tuần là bà nấu món ăn ngon, cả bầy xúm lại ăn, xúm lại kể chuyện này kia cho Má tôi nghe, bởi vì Má tôi không đi đâu ngoài khoảng cách 100m từ nhà đến chợ mỗi ngày, và cái tivi ở phòng khách giúp bà giải khuây bằng những bộ phim dài nhiều lập. Mấy chị em tôi ai cũng có chuyện để kể Má nghe y như hồi xưa bà ngồi thủ thỉ với Ba mỗi sáng...

Câu chuyện đôi khi cũng thường, lượm lặt trên net, trên báo nhưng qua nhỏ My thì nó thêm mắm giặm muối tăng thêm phần hào hứng khiến ai cũng cười lăn và người cười nhiều nhất là Má, bởi vì Má tôi luôn tin đó là chuyện có thật. Bà chưa bao giờ biết về internet nên bà đâu thể ngờ trên đó có cả một kho chuyên tiếu lâm. Người ta “đổi cả thiên thu tiếng Mẹ cười”. Còn bọn tôi chỉ mong đổi vài chục năm còn lại để Má sống vui với con cháu.

Trong nhà tôi là đứa đi xa nhất, chuyến đi giống một phép lạ mà mọi người không nghĩ rằng tôi có thể bay dễ dàng như vậy. Chị em ai cùng mừng cho tôi nhưng Má thì im lặng. Tôi biết bà không vui khi có một chim bay khỏi tổ, dù con chim không còn non nớt yếu đuối như Má nghĩ

Má tôi có 8 người con, 6 gái 2 trai. Các con lần lượt có vợ có chồng ra riêng, sót lại 3 đứa con gái quá lứa. Nhà tôi trong hẻm nhỏ gần chợ Nguyễn Tri Phương, gia đình dọn về đây hơn 40 năm nên cây mận Má tôi trồng trước nhà xum xuê tàn dần; những trái nhỏ xíu chát ngầm rụng đầy sân để sáng nào bà cùng còng lưng quét. Nhỏ My làm hướng dẫn viên du lịch, dáng vẻ trẻ trung hoạt bát, đi đây đi đó hoài nhưng vẫn bị “ống chề” vì tuổi Dần. Một hôm nó về nói với Má tôi «Thầy bói nói nhà mình bị cái cây mận này ếm nên con gái khó đi lấy chồng» và nó đề nghị đốn bỏ.

Má tôi chỉ cười hiền, nói «để cho nó mát mà». Nhưng sau đó ít lâu Bà kêu người tới cưa gốc mận, không biết bà tin lời con My hay Bà quét sân hoài nên cũng mệt. Có điều vài tháng sau thì con My lấy được chồng. Nó lại càng tin thầy bói hơn nữa. Riêng Má tôi buồn vì vắng cái miệng tiếu lâm ồn ào của nó. Tuy nhiên bà vẫn mua con gà về cúng vì trước đây Bà có vái «gả được con cọp My» bà sẽ cúng tạ ơn. Tấm lòng bà Mẹ thương con đôi khi cũng mâu thuẫn đến lạ lùng.

Hôm nghe tôi nói sẽ theo chồng qua Mỹ, Má tôi ngồi im một lúc rồi hỏi «Xứ đó ở đâu ? Xa hôn ? Xa cỡ nào ?». Tôi lấy chiếc đũa cắm vào trái cam và xoay vòng, giải thích «Xa lắm Má à, nó ở nửa vòng trái đất. Bên này Má ban ngày, bên Mỹ là ban đêm». Bà có mấy người bạn trong xóm cũng đi Úc, đi Canada, lâu lâu về thăm, ai cũng trắng trẻo khỏe mạnh, họ tặng bà mấy hộp thuốc bổ. Bà thấy vui vui và không cần biết nó xa cỡ nào. Nhưng bây giờ thì bà quan tâm tới điều đó bởi vì con gái bà sắp ra đi, đến một đất nước xa lạ mà cả đời bà không thể nào hình dung được.

Tôi qua Mỹ được vài năm rồi cũng nhớ Má lót tót trở về. Mọi người tụ lại nhà Má đủ mặt dâu rể cháu chắt, ăn uống nói cười vang rân. Tôi lại kiếm những câu chuyện vui lạ đó đây trên bước đường rong ruổi của mình để kể cả nhà nghe. Trên chuyến bay có một bà tuổi chừng 90, bà khỏe lắm nói cười còn minh mẫn, chắc bà trở về Việt Nam thăm con cháu, bà đi một mình dưới sự chăm sóc đặc biệt của một nhân viên biết nói tiếng Việt.

Khi xuống máy bay, bà chống gậy lững thững ra ngoài, đứng giữa sân có đông nghẹt người đi đón thân nhân, bà gõ cồm cộp cây gậy xuống sân và nhìn quanh hỏi to «Thằng Hai đâu ?». Một mái đầu bạc trắng nhô lên la lớn «Dạ, con đây Má» khiến ai cũng bật cười và cảm động nhìn theo. Má tôi nghe chuyện cũng cười «Bà đó giỏi quá ha». Cả nhà chỉ chờ có vậy để thuyết phục Má đi du lịch cho biết đó đây. «Thôi đi. Nó nói tiếng Tây tiếng U, Má làm sao hiểu, ở xóm này gặp người quen mỗi ngày cũng vui vậy. Coi tivi cũng biết chỗ này chỗ kia vậy». Các con biết tánh Má, bà quen quanh quẩn lũy tre làng….

Trong lúc soạn tìm một số giấy tờ cá nhân tôi gởi Má cất trong ngăn tủ, chợt một chai nước hoa khô queo và cây son sẫm màu từ đời nào lăn ra sàn… Tôi cầm lên săm soi và thấy lòng mình như rưng rưng có lỗi “Cái này là mỹ phẩm của Má đây sao ?”. Bấy lâu nay tôi vô tình quên mất là Má cũng có lúc cần những món đồ đơn giản như vậy cho mỗi lần đi tiệc tùng cưới hỏi. Chị Hai mua bóp đầm, chị Ba may áo dài, con Nga mua sợi dây chuyền, đôi bông cẩm thạch, nhỏ My, út Lan thì giày dép quai nhung, nhưng không đứa nào nhớ tới gương mặt Má với một chút son phấn tươi tỉnh của tuổi già.

Qua Mỹ tôi thấy có nhiều bà già cỡ tuổi Má, áo quần sang trọng, môi son đỏ thắm. Có bà còn xâm mắt, cắt mí trông như tài tử Hollywood, sáng nào cũng đứng đợi xe bus đi Casino ăn chơi thư thả. Còn Má tôi quen sống giản dị quê mùa nhưng khi đám tiệc với mấy bà bạn thị thành chắc bà cũng cần một chút trang điểm. Cây son và chai nước hoa này ai đó đã tặng bà lâu lắm rồi, nó cũ mốc… Mỗi lần về nước, tôi hay tặng bạn bè những thỏi son, nước hoa hay Lotion nhưng không bao giờ tôi nghĩ đến chuyện tặng Má tôi chai dầu thơm. Nghĩ lại thấy mình đáng trách hết sức, tôi nhớ tới câu thơ viết về Mẹ :

“Đừng để một ngày kia Mẹ mất đi rồi
mới giật mình khóc lóc
Dòng sông qua đi có trở lại bao giờ
Ta làm thơ cho bao người con gái,
Có khi nào ta làm thơ tặng Mẹ ta không ?…”

Chắc ông cũng ray rứt ân hận như tôi bây giờ khi cầm thỏi son sạm màu thời gian của sự vô tình bạc bẽo. Chuyện đơn giản vậy mà tôi cứ thấy nao nao suốt buổi. Má không biết chuyện này nhưng tôi biết, nghĩ bụng mình nên làm cái gì đó may ra còn kịp để Má vui. Tôi lục trong hành lý ra một chai Chanel mới tinh, một mớ son phấn mà con gái tôi làm quà tặng hôm Mother’s Day (bởi vì nó biết tôi điệu !) lẳng lặng để vào ngăn tủ của Má. Trong mắt chúng tôi, hình ảnh Má vẫn luôn đẹp.

Má tôi thích đi chợ mỗi ngày, thường thì bà thức rất sớm, đi dạo một vòng quanh chợ. Người bán người mua lâu đời quen mặt nên gặp nhau ai cũng cất tiếng mời chào. Đồ ăn lúc nào cũng đầy tủ lạnh nhưng có lẽ thấy Má dễ tánh nên nhiều người nài nỉ ép mua, thậm chi mang tới tận nhà đủ thứ từ quầy dừa tươi tới con gà, ký thịt… Chúng tôi cứ dặn Má hoài, ăn không có bao nhiêu đừng mua nhiều quá, thằng em tôi cằn nhằn «Má làm như chợ sắp đóng cửa cả tháng». Má chỉ cười nói «để dành nấu cho tụi bây ăn, thà dư còn hơn thiếu». Má ăn mỗi bữa chỉ có lưng chén cơm và nửa khứa cá kho nhưng cái lo thiếu ăn thiếu mặc cho chồng con có lẽ ngấm vào máu Má từ thuở tản cư chạy giặc tới bây giờ…

Tôi giúp Má để dành thức ăn đông lạnh như bên Mỹ, rửa sạch, để ráo rồi ướp gia vị, phân loại thịt cá ra từng bọc riêng để vào ngăn đá. Tôi viết chữ to để Má dễ phân biệt; gói này là thịt bò xào sả ớt, gói này là tép nấu canh, gói này là cá lóc kho tiêu.

Vậy mà vài hôm sau lại thấy Má lục lọi kiếm gì đó trong tủ. Tôi kêu lên «Má, con viết chữ trong đó rồi má. Má đọc sẽ thấy». Má làm thinh không nói.

Hùng kéo tay tôi rù rì «Chị quên là Má mình không biết chữ sao». Tôi lại ngớ người ra ân hận. Trời ạ ! Sao mà tôi ngu ngốc thế. Người không biết chữ có lẽ là tôi chớ không phải Má. Tôi dốt đến độ vô tâm không hiểu chữ MẸ phải viết hoa như thế nào cho đẹp. Má tôi quê mùa chơn chất, một chữ bẻ đôi không biết mà nuôi tám, chín đứa con ăn học đàng hoàng… Tôi xót xa như thể mình phạm một lỗi nặng với Má mà không biết làm sao sám hối.

Nhiều người hay đợi rằm Tháng Bảy, mùa Vu Lan mới lật đật đi Chùa tụng kinh báo hiếu, cài bông hồng trắng bông hồng đỏ tùm lum trên ngực áo; thay vì mỗi ngày mua một món ngon mà Má thích ăn, kể một chuyện vui cho Má cười, chở Má đi thăm người bạn thân ở đâu đó, nắm chặt tay Má mỗi khi Má ngồi im buồn rầu… Tôi nghĩ cũng là cách báo hiếu cho đấng sanh thành.

Đôi khi trong cuộc sống tất bật, ta mải mê đuổi theo công danh cơm áo, chỉ chăm chăm lo cho mái ấm riêng tư của mình, mong có ngày nghỉ để đưa cả nhà đi chơi mà quên rằng có Cha Mẹ già nua lẩm cẩm đợi mình ghé thăm cuối tuần. Nghe tiếng Chùa này to, Chùa kia đẹp, hăm hở đi viếng lạy mà quên mất có một Đấng Phật Mẫu đang nằm ở dưới lầu chờ con thăm hỏi nhưng con vẫn thờ ơ đi qua…

“Mỗi mùa Xuân qua, Mẹ tôi già thêm một tuổi… Mẹ già như chuối chín cây, gió lay Mẹ rụng con sẽ mồ côi”. Chị Hai tôi vốn mau nước mắt khi nghe bài hát này. Tôi thì cố thu xếp để mỗi năm trở về bên Má. Đâu ai biết được cơn gió nào bay ngang vô tình…

Hạnh phúc thay cho những người bạc đầu mà còn có Mẹ để kính để yêu. Cũng như tôi may mắn còn Má trong đời để có nơi chốn trở về yên ổn giữa muôn ngàn bon chen mệt mỏi.

Ngọc Anh

Thi ân ko cần báo

Ông Trần Ngọc Phúc là Chủ tịch Hội người Việt tại Nhật Bản, đồng thời cũng là Tổng Giám đốc công ty Metran được Nhật Hoàng đích thân tới thăm và khen ngợi. Dù thành công vang dội với phát minh làm thay đổi ngành y Nhật Bản và thế giới, nhưng ông vẫn luôn khiêm nhường, bởi trong tâm luôn có một niềm tin.

Ông Phúc rời quê hương sang Nhật du học từ khi còn là cậu thanh niên 21 tuổi. Trong thời loạn lạc, giữa lúc đất nước và gia đình xoay vần trong dòng chảy dữ dội, ông đã mất hoàn toàn liên lạc với gia đình và mãi cho tới 18 năm sau mới được gặp lại họ. Từ một thanh niên trong gia đình gia phong nề nếp, được bao bọc, cậu đã mất hoàn toàn điểm tựa gia đình và phải bươn chải một mình nơi đất khách.

Nhưng trong gian khó, Trần Ngọc Phúc luôn giữ được sự thiện lương được thừa hưởng từ gia đình Phật tử xứ Huế. Kiên trì, bền chí và luôn giữ mục đích trong sáng từ khi bắt đầu đi trên con đường riêng của mình, ông đã thành công và khẳng định được triết lý kinh doanh cũng như triết lý nhân sinh vị tha là cách thành tựu chân chính và bền vững nhất.

Cứu giúp “thiên thần”

Dù học chuyên ngành hóa công nghiệp, nhưng do tình cảnh khó khăn khi thế giới đang trải qua cơn khủng hoảng dầu mỏ, ông được trường giới thiệu đến thực tập tại hãng chế tạo thiết bị y khoa. Trong những năm tháng thực tập tại các bệnh viện, nhìn thấy những em bé sinh non quá ít tháng phải thoi thóp giành giật sự sống, Thiện tâm của ông Phúc đã được hối thúc để cứu giúp những sinh linh bé bỏng này.Trong thước phim tài liệu “Lý do tôi sinh ra” của đài truyền hình Việt Nam, ông đã nói về cảm giác của mình khi thấy các em nhỏ sinh non:

"Đây là thiên thần xuốg trần gian nhưng gãy cánh, thì mình phải làm sao cho thiên thần này có cuộc sống thoải mái ở trần gian này"

Hình Ông Trần Ngọc Phúc bên cạnh phát minh của mình - chiếc máy hô hấp nhân tạo dành cho trẻ sinh non.

Ông quyết tâm chế ra một chiếc máy thở phù hợp với lá phổi mỏng manh của các cháu bé mà trên thế giới chưa từng có. Phổi của trẻ sinh thiếu tháng chưa hoàn thiện, vì vậy máy trợ thở thông thường có thể khiến khí quản các bé bị phình to mà không khí không thể vào phổi. Hơn nữa nếu dùng máy trợ thở không phù hợp, lượng oxy vượt quá mức cho phép sẽ gây biến chứng mù mắt.

Năm 1984, ông đã thành lập công ty Metran Co.Ltd, cho ra đời chiếc máy hô hấp nhân tạo dao động cao tần số HFO (High Frequency Oscillatory Ventilation) đầu tiên trên thế giới dành cho trẻ sinh thiếu tháng. Cho đến nay, 90% các bệnh viện, trung tâm y tế lớn của Nhật Bản đã trang bị máy HFO của ông Phúc và nó cũng đã có mặt tại nhiều nơi trên thế giới như Đức, Anh, Thụy Sĩ, Thái Lan, Đài Loan, Malaysia, Costa Rica, Mexico…

Động cơ trong sáng và triết lý “thi ân” Giữa rất nhiều doanh nghiệp thành công của Nhật Bản, công ty của ông Phúc đã được Nhật Hoàng chọn tới thăm vào tháng 7/2012. Ông Phúc là người duy nhất được đi cạnh Nhật Hoàng suốt thời gian đó để giới thiệu về Metran và HFO. Ông đã rất ấn tượng với sự tinh tế và ân cần, nhẹ nhàng cũng như sự hiểu biết của Nhật Hoàng. Và những người khiêm nhường, ý nhị đều dễ dàng nhận ra nhau, Nhật Hoàng cũng đã cảm ơn ông Phúc vì đã lặng lẽ đặt một chiếc ghế ở chiếu nghỉ để cho Ngài có thể nghỉ chân nếu thấy mệt do leo cầu thang.                                                 Ông Trần Ngọc Phúc đón Nhật Hoàng                                                          đến thăm công ty.  Có lẽ triết lý kinh doanh vì người khác của ông Phúc cũng là một lý do để Nhật Hoàng lựa chọn tới thăm doanh nghiệp của một người gốc nước ngoài như ông. " Tôi nghĩ: Cuộc sống của chúng ta có được hiện nay là do mối tương quan với nhiều người. Và bạn sẽ đối xử như thế nào với người mà bạn gặp lần đầu tiên? Thi ân "*" mà không cần đáp trả. Đây là điều tôi đã học được từ cha mẹ tôi"

Ông Phúc đã nói như vậy, và nó giải đáp phần nào việc ông quyết định đi con đường khó khăn để làm việc chưa ai làm trước đây.

Để có được chiếc máy thở cho trẻ sinh non, ông đã phải tìm hiểu, hỏi han rất nhiều các đồng nghiệp. Ở một đất nước coi tiêu chí an toàn là hàng đầu, lĩnh vực ông nghiên cứu động chạm tới sinh mệnh của những em bé có tỷ lệ tử vong rất cao, nên ông nhận ra rằng người Nhật không sản xuất máy hô hấp nhân tạo vì mức độ rủi ro của nó. 

Vừa dấn thân vào một lĩnh vực quá khó, lại là người nước ngoài, ông Phúc đã phải trải qua nhiều khó khăn, nhưng sự chân tình và cởi mở đã giúp ông có thêm nhiều người bạn Nhật thân thiết hỗ trợ. Như ông Yuichi Mizutani từng là thầy của ông Phúc thời ông mới đi làm, giờ lại đang là nhân viên ở công ty Metran.

Ông Phúc tự ví mình như chiếc máy cày, còn những người thành công khác như những chiếc tàu hỏa siêu tốc Shinkansen. Chiếc máy cầy đi rất chậm và vừa đi vừa cầy bừa, dọn dẹp chướng ngại vật để tạo ra con đường cho mình.

Không chỉ khó khăn ở thời điểm bắt đầu, sau này khi đã có công ty phát triển tốt, ông lại gặp khó khăn khi cổ phần hóa công ty. Những người đầu tư đã thực hiện phương châm kinh doanh tối đa hóa lợi nhuận, trong khi ông muốn doanh nghiệp “cứu giúp sinh mệnh” này phải tôn trọng tuyệt đối triết lý kinh doanh “thi ân không cần đáp trả”. Vì thế dù có phải chật vật vay mượn, ông cũng quyết mua lại toàn bộ cổ phần để giữ được con đường đi chân chính cho Metran.

Ông Trần Ngọc Phúc giới thiệu về sản phẩm
của mình với Nhật Hoàng. (Ảnh: Nvcc)

" Với tôi: kinh doanh cũng như là tập kiếm đạo vậy. Là đạo nên không chỉ là vấn đề kỷ thuật không, mà cách suy nghĩ, đạo đức đều nằm trong đó hết. Mình phải có sự trung tín, nghĩa là luôn luôn có lòng trung thành với mục đích cao cả, với đạo lý và giữ chữ tín ở đời, dù có gặp khó khăn thế nào đi chăng nữa"

“Mục đích cuối cùng của mình là làm sao để cứu những trẻ em đang cần phải cứu. Vấn đề lợi tức và đạo đức khi nào cũng phải cân bằng trong đó. Đó mới là kinh doanh”, ông Phúc trải lòng trong bộ phim “Lý do tôi sinh ra”.

Ông nói mình đã học được tinh thần của người Nhật, khi làm bất cứ việc gì, họ đều làm rất tinh xảo, chu đáo và nghĩ đến cảm nhận của người khác dù trong những chi tiết nhỏ nhất.

Có lẽ thiện tâm được thừa hưởng từ gia đình có đức tin và hướng thiện của ông Phúc đã cộng hưởng với triết lý về “con đường đi đến thành công bằng sự tử tế” của các doanh nhân Nhật Bản nổi tiếng, nên Metran đã được chính phủ Nhật Bản ghi nhận. Tháng 12/2017, Metran Co.Ltd vinh dự được công nhận là “Doanh nghiệp đóng vai trò động lực tăng trưởng tương lai của khu vực”.

Niềm tin vào sứ mệnh

Lý giải cho những thành công của mình, ông có một câu giản dị thế này: “Tôi là người sinh ra thiếu tháng. Có thể đó là lý do để tôi đến với công việc làm những máy móc cứu trẻ sinh non”.

Đó là sự khiêm nhường khi không nhận hết thành công là do tài năng của bản thân. Ông lý giải rằng mình có sứ mệnh làm việc này, người có sứ mệnh thì luôn phải nỗ lực không ngừng và cho rằng thành công là kết quả của nỗ lực và niềm tin. Đó giống như việc ta có một lời hứa phải hoàn thành, một việc được giao và những công cụ, thế mạnh được ban cho để hoàn thành nhiệm vụ. Đặt mình ở vị trí nhận lấy trách nhiệm, sẽ cho ta tâm thế khiêm nhường hơn hẳn việc đặt mình ở thế khai sáng, thừa nhận thành tựu là do tài năng.

Với cách nghĩ như thế, ta sẽ thấy con đường mình phải đi, kiến thức và tài năng mình có được đều là để thực hiện sứ mệnh thi ân. Thế nên sẽ không tự hào rằng vì ta giỏi nên mới có được ngày hôm nay. Mà thay vào đó, ta hiểu rằng thành công này là một nhiệm vụ và phải dùng những gì mình có được một cách chân chính và thành kính nhất.

Thành công nếu đều gắn với việc làm vì người khác, thì sẽ luôn có con đường rộng lớn và vững chắc nhất để tiến lên.

(*) – thi ân (施恩): nghĩa là làm ơn cho người khác.

Bài có tham khảo và trích dẫn một số thông tin từ bài báo “Khoa học vị nhân sinh – Chuyện của một nhà phát minh gốc Việt tại Nhật Bản” của tác giả Nguyễn Tuyến và Thành Hữu trên Special.vietnamplus.vn

Thuần Dương / https://www.dkn.tv/

_________________________________

Kỹ thuật cổ xưa lấy gỗ có một không hai của người Nhật

Kỹ thuật lấy gỗ mà không cần chặt cây độc đáo của người Nhật

Kĩ thuật Daisugi được phát triển vào thế kỷ 14.

Không cần chặt hạ cây xanh vẫn lấy được gỗ, kỹ thuật cổ xưa của người Nhật khiến thế giới kinh ngạc.

Tình trạng cháy rừng hoành hành khắp nơi cùng với tốc độ tan chảy nhanh chóng của các tảng băng đã làm dấy lên hồi chuông báo động về việc Trái Đất nóng lên ngoài tầm kiểm soát. Trước tình hình đó, việc trồng rừng đang trở thành một giải pháp khả thi để giải quyết cuộc khủng hoảng môi trường này. Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT) ước tính rằng nỗ lực tái trồng rừng của họ có thể loại bỏ 70 tỷ tấn cacbon trong vòng 30 năm tới.

Nhưng liệu thực tế có được như vậy không? Việc trồng rừng không hề đơn giản như tưởng tượng vì chúng ta đang sử dụng một lượng lớn gỗ. Theo Reuters, nhiều nhà hoạt động vì môi trường, thậm chí là cả Liên Hiệp Quốc cũng khuyến nghị rằng thay vì nhựa, chúng ta nên sử dụng các sản phẩm làm từ gỗ để thân thiện với môi trường hơn.

Trước tình hình này, có một phương pháp vừa giúp chúng ta có thể lấy được gỗ, vừa không phải đốn chặt cây, đó là một kỹ thuật lâm nghiệp cổ xưa của Nhật Bản có tên Daisugi, được ứng dụng nhiều trên loại cây tuyết tùng Nhật.

Tuy đã được sử dụng tại Nhật Bản từ thế kỷ 14, nhưng cho đến thời điểm gần đây thì phương pháp này mới thu hút sự chú ý của giới truyền thông trên toàn thế giới như một giải pháp hiệu quả cho tình trạng phá rừng.

Daisugi là một kỹ thuật lâm nghiệp hàng thế kỷ được phát triển ở Nhật Bản không cần chặt cây vẫn lấy được gỗ, xuất phát từ phương pháp cắt tỉa trên gốc cây tuyết tùng.

Được phát minh bởi người dân vùng Kitayama từ thế kỷ 14, phương pháp này có thể áp dụng ở bất cứ vùng đất nào và cho phép nhà trồng cây rút ngắn chu trình thu hoạch, tăng sản lượng gỗ. Ngày nay kỹ thuật cổ xưa áp dụng nhiều ở các khu vườn trang trí.

Các chồi cây sau khi phát triển sẽ được cắt tỉa cẩn thận khoảng 2 năm một lần, chỉ để lại những cành trên cùng nhằm đảm bảo các nhánh sau phát triển theo chiều thẳng đứng. Do vậy người ta vẫn lấy được gỗ cần dùng nhưng không phải chặt cây tận gốc.

Những cây gỗ thẳng đứng không có nút thắt nhiều người ưa thích lựa chọn sử dụng làm trụ trong những ngôi nhà ở Sukiya-zukuri.

Sau khoảng 20 năm, những chồi cây khổng lồ có thể thu hoạch dưới dạng gỗ Kitayama hoặc được trồng lại để tái sinh rừng.

Hai thập kỷ có vẻ như là một thời gian dài, nhưng cây tuyết tùng được trồng bằng kỹ thuật daisugi thực sự phát triển với tốc độ nhanh hơn so với cây trồng trên đất.

Daisugi được phát triển vào thế kỷ 14, khi Sukiya-zukuri, một phong cách kiến ​​trúc đặc trưng bởi việc sử dụng các vật liệu tự nhiên nở rộ. Những khúc gỗ Kitayama thẳng và không có nút thắt nhiều người ưa thích lựa chọn sử dụng làm trụ trong những ngôi nhà ở Sukiya-zukuri.

Tuy nhiên, diện tích đất trồng có hạn, do vậy để đáp ứng nhu cầu, kỹ thuật Daisugi đã ra đời.

Đến nay ở Kyoto, Nhật Bản vẫn có những cây mẹ hàng trăm năm tuổi.

Đến khoảng thế kỷ 16, nhu cầu về gỗ tuyết tùng Kitayama đã giảm xuống, kỹ thuật daisugi cũng theo đó là được sử dụng hạn chế hơn. Dù vậy, vì hiệu ứng nổi bật của nó, daisugi vẫn được áp dụng ​​trong các khu vườn trang trí trên khắp Nhật Bản.

Đến ngày nay, những "cây mẹ" vẫn có thể tìm thấy ở một số khu vực nhất định của Nhật Bản. Một số trong những cây khổng lồ có đường kính khoảng 15 mét.

Một phiên bản khác của phương pháp quen thuộc

Mặc dù thu hút được rất nhiều sự quan tâm trong thời gian gần đây, kỹ thuật Daisugi này có vẻ không hề xa lạ đối với các chuyên gia lâm nghiệp phương Tây. Từ thời cổ đại, các nước phương Tây cũng đã thực hiện phương pháp mang tên “coppicing" (hay ghép rừng) với các bước thực hiện tương tự như Daisugi.

Phương pháp Daisugi được so sánh với phương pháp coppicing.

Đối với phương pháp coppicing, sau khi đốn hạ cây, người trồng sẽ giữ lại phần gốc và rễ của cây cũ, sau đó chăm sóc cẩn thận để kích thích chúng phát triển các chồi mới ngay trên gốc đã chặt.

Lợi ích của phương pháp này trong việc biến đổi khí hậu cũng đã được ghi nhận ở một số nơi thuộc Châu Âu. Vào năm 2018, Reforesting Scotland đã bắt đầu quảng bá phương pháp coppicing như một cách hữu hiệu để phục hồi những mảnh rừng cằn cỗi của quốc gia này. Tương tự như vậy, tại Áo, kỹ thuật này cũng được đánh giá cao trong công cuộc bảo vệ động vật hoang dã và chống lại biến đổi khí hậu.

https://khoahoc.tv/ Theo infonet

__________________________________

Những thực phẩm không nên hâm bằng microwave

 Thiên An

Microwave là vị cứu tinh khi chúng ta còn thừa thức ăn togo từ tiệm về, hoặc những món ăn tiêu thụ không hết. Tuy nhiên, không phải loại thực phẩm nào cũng an toàn khi sử dụng microwave…

1. Trứng

Chúng ta đều biết, trứng là một nguồn giàu protein, tuy nhiên, trứng nấu chín hoặc luộc chín có thể gây hại nếu bị tiếp xúc nhiều lần với nhiệt. Do vậy, sau khi trứng chín, bạn nên ăn ngay, nếu để lâu hơn thì không nên hâm nóng lại mà chỉ nên ăn nguội vì đây là loại thức ăn giàu đạm chứa nhiều nitơ (nitrogen). Nitrogen có thể bị oxy hóa do hâm nóng, dễ gây bệnh ung thư

2. Khoai tây

Khoai tây là thực phẩm dễ bảo quản, dễ hâm nóng và dễ ăn. Khoai tây là một nguồn giàu vitamin B6, kali và vitamin C, nhưng nếu chúng được hâm đi hâm lại nhiều lần, dễ sản sinh ra Clostridium Botulinum (vi khuẩn gây bệnh Botulism).

Vì vậy, nếu bạn muốn tránh tác hại của vi khuẩn này, tốt nhất là để chúng trong tủ lạnh hoặc vứt chúng đi nếu không sử dụng hết trong vòng 1 – 2 ngày.

3. Thịt gà

Bạn sẽ biết, gà nóng hổi ăn sẽ rất ngon, tuy nhiên, nếu bạn để dành món cà ri cho ngày hôm sau, đừng đun đi đun lại món này. Thành phần protein trong đó có thể sẽ bị hoàn toàn thay đổi khi nó được lấy ra khỏi tủ lạnh để làm nóng. Tốt nhất bạn hâm bằng chảo, nồi nhưng microwave thì không.

4. Rau xanh

Từ rau spinach (cải bó xôi hay rau chân vịt), hoặc bất kỳ loại rau lá xanh nào, cà rốt, củ cải hoặc thậm chí cần tây, hãy tránh hâm nóng chúng trong lò microwave . Các loại rau giàu nitrate này khi hâm lại có thể trở nên độc hại, phóng thích một số chất có đặc tính gây bệnh. Rau spinach có chứa lượng sắt cao, do đó, việc hâm nóng rau có thể làm oxy hóa chất sắt có trong rau spinach. Quá trình oxy hóa sắt tạo ra các gốc tự do nguy hiểm được biết đến là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh bao gồm vô sinh và ung thư.

5. Cơm

Một điều khá bất ngờ đối với người Việt là cơm, nằm trong danh sách khuyến cáo không nên hâm bằng microwave. Theo Food Standards Agency (FSA: Cơ quan Tiêu chuẩn Thực phẩm), hâm cơm bằng lò vi sóng đôi khi có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm. Theo nghiên cứu, trong gạo có hiện diện phổ biến của một loại vi khuẩn có khả năng kháng thuốc cao gọi là Bacillus cereus. Mặc dầu nhiệt độ cao có thể giết chết vi khuẩn này, nhưng nó tạo ra bào tử độc hại khác.

Một khi cơm ra khỏi lò microwave và để lâu ở nhiệt độ phòng, bất kỳ bào tử nào trong đó đều có thể sinh sôi và gây ngộ độc thực phẩm.

6. Nấm

Tốt nhất là nên ăn nấm ngay sau khi vừa được nấu nướng.Bạn không nên để dành nấm còn thừa để ăn vào ngày hôm sau. Khi hâm nóng nấm là bạn đang phá vỡ các protein và tạo ra các chất độc có chứa nitơ (nitrogen) bị oxy hóa và các gốc tự do.

Nếu lỡ vẫn còn dư món nấm không nỡ đổ bỏ, ngày hôm sau, bạn nên ăn nguội.

Thiên An - baotreonline

________________________________

EM RA ĐI SAU 12 NGÀY ĐOÀN TỤ

Hà Huê Mỹ & Lê Công Thành

* Được gặp Em lần cuối trước phân ly.

TẠ ƠN BỆNH VIỆN MỸ, TẠ ƠN NƯỚC MỸ 

Tác giả là trưởng nữ một gia đình thuộc sắc tộc Chăm (Chàm) đang sống tại Việt Nam, đến Mỹ do sự can thiệp đặc biệt của bệnh viện U.C Davis ở Sacramento, để thăm gặp người em ruột bị ung thư máu sắp từ giã cuộc đời. Câu chuyện được kể trong bài viết, theo tác giả nói lên “nét nhân đạo sâu sắc nhất của bệnh viện Mỹ”.

* * *

Tôi đến Mỹ vào một chiều se lạnh…

Mấy chục năm qua, tôi vẫn thầm ước được đi Mỹ, nhưng xa vời quá, giấc mơ không tưởng ấy ! 

Kể từ ngày ba mẹ dẫn các em ra đi theo diện H.O.

Tôi và ba đứa em trai đã lập gia đình đành ngậm ngùi ở lại. Thời gian qua mau, mái tóc đen kia giờ đã điểm bạc, vẫn chưa được trùng phùng cùng ba mẹ. 

Nhưng số phận lại run rủi chị em tôi được đến Mỹ như một giấc mơ. 

Một giấc mơ không ngờ !

Đặt chân lên đất Mỹ

Vẫn cứ ngỡ đang mơ

Bao nhiêu năm

Bây giờ là sự thật.

Một sự thật đau buồn, bởi vì gia đình tôi được đoàn tụ trong đau thương mất mát.

Gặp Em trên giường bệnh

Niềm vui và nước mắt

Như hòa lẫn vào nhau !

Em ngồi đấy, cụt hai tay, hai chân, mắt đeo kính lão khi tuổi mới hăm ba. 

Nước mắt tôi dâng tràn nhưng vẫn cố đè nén.

Chị muốn khóc vang thấu thiên địa

Khi thấy em mang thân thể xót thương này.

Đứa em út khôn ngoan hiền hòa, không đua đòi lối sống thác loạn, chỉ biết học hành chăm chỉ, đã ngã bệnh từ năm 2004 khi Em về VN thăm quê.

Bệnh viện Chợ Rẫy đã xét nghiệm là ung thư máu ! Họ khuyên tôi nên chuyển Em về Mỹ gấp. 

Tôi không dám nói sự thực đau lòng với em, chỉ nói là : - "Việt Kiều về VN chơi mà bị bệnh, chị không dám nuôi, em về Mỹ sớm đi !".  

Em vẫn ngây thơ dỗi hờn tôi : 

- "Hậu không có lỗi với chị, sao chị cứ đuổi Hậu hoài vậy !" 

Nghe Em nói lời trách móc, tôi đau đứt ruột !

 Nhưng em vẫn vâng lời ra đi.

Phần thì phải giấu Em, phần thì giấu ba mẹ già sợ ba mẹ buồn phiền trở bệnh, mấy chị em tôi sắp xếp cho Em về Mỹ sớm hơn dự định.

Hôm tiễn Em ra đi, tôi thèm được ôm Em khóc lời chia ly, vì cứ nghỉ chắc đây là lần cuối được nhìn thấy Em, nhưng không dám bộc lộ ý nghĩ của mình, chỉ gắng gượng vuốt tóc Em nhắn nhủ : 

- "Em qua Mỹ chịu khó uống thuốc cho lành bệnh, rồi lại về thăm quê hương, thăm anh chị".

Bệnh viện Chợ Rẫy khuyên nên đưa Em vào bệnh viện Mỹ nào gần sân bay đáp  nhất. 

Nhưng Em đã khẩn khoản xin được về tới nhà rồi mới vào bệnh viện U.C Davis ở Sacramento.

Từ đấy Em được điều trị suốt hai năm ròng rã.

 Bệnh viện Mỹ đã chữa cho Em "free" vì Em đang đi học - không tiền bạc, không tài sản riêng.

Tiền thuốc thang có thể lên tới cả triệu đô la nhưng họ vẫn chữa cho Em tận tình, không đuổi về như ở VN khi biết rằng bệnh nhân không đủ tiền chi phí.

Em đã cố gắng chịu đựng biết bao đau đớn để vô hóa chất trị liệu (chemotherapy), và cũng đã can đảm chịu đựng cưa hết hai tay hai chân để được sống còn. 

Sức sống của Em vô cùng mãnh liệt. 

Em vẫn còn quá trẻ, lời nói và cử chỉ của Em vẫn lộ ra vẻ ngây thơ chân thật. Em chưa hề biết giả dối cùng ai. 

Các bác sĩ và nurse chữa trị cho Em đã tỏ vẻ khâm phục sự lạc quan yêu đời của Em, và họ đã cố gắng chữa trị cho Em với niềm bao dung tận tụy.

Sau mấy tháng nằm viện, Em bình phục với một thân thể không lành lặn. Em cam chịu tật nguyền để đổi lấy mạng sống ! 

Người chị kế của Em đã hy sinh tất cả để chăm sóc cho Em và cũng được hưởng lương của chính phủ dù đồng lương có ít hơn làm ngoài. 

Đây cũng là điều khác biệt với VN. Bệnh nhân khó khăn thì người nhà tự lo, không ăn thua gì tới  nhà nước. 

Bệnh viện Mỹ còn cử cả bác sĩ tâm lý đến khuyên nhủ Em vui sống và hướng tới một tương lai tốt đẹp hơn.

Em lâm bệnh giữa tuổi xuân phơi phới

Đường tương lai đang rộng mở ngời ngời

Họ đã chữa cho Em tận tụy

Vẫn không qua số phận đoạn trường !

Đất nước Hoa Kỳ tinh tường, nhân đạo

Tạo phép mầu cho chị, cho anh

Được gặp Em lần cuối trước phân ly

Đi xa tít phương trời huyền ảo

Dù được bệnh viện U.C Davis chữa trị tận tình. 

Các bác sĩ và nurse vô cùng yêu thương Em. 

Họ gọi Em là "Sweet Heart", "Good Boy". 

Em đã cố gắng thích ứng với chân tay giả và đi đây đó với cặp chân giả không cần xe lăn. 

Em đã cam phận với kiếp sống tật nguyền, miễn là được sống ! 

Hai tay sắt của Em đánh computer nhanh thoăn thoắt.

Hai chân nhựa của Em bước lên xuống cầu thang như người bình thường. Em đã cốgắng luyện tập thành thạo những vật dụng hỗ trợ sự tật nguyền. 

Chi phí cũng rất cao nhưng tất cả đều "free". Bệnh viện cũng thường kiểm tra sức khỏe của Em hàng tuần.

Đúng hai năm sau ngày Em khởi bệnh, Em đã xin bệnh viện cho được về VN.

 Họ đã hỏi em rằng : 

- "Vì sao you cứ đòi về VN". 

Em mới trả lời :

-  "Tôi muốn về VN để gặp anh chị tôi lần cuối trước khi chết !" 

Họ mới rõ ràng không thể giấu được Em.

 Bịnh của Em đã tái phát và hết phương cứu chữa !

Bệnh viện Mỹ không đồng ý cho Em về VN và viết một lá thư yêu cầu Lãnh Sự Quán Hoa Kỳ ở Saigon chấp thuận cho 4 chị em tôi đang ở VN được sang Mỹ để gặp mặt Em lần cuối trước khi chia ly.

Theo chân tôi các em cùng đến

Hội tụ đoàn viên nơi đất Mỹ xa xôi

Tóc Mẹ bạc phơ, tóc con đà chớm bạc

Bạc mái đầu chụm lại khóc Em thơ

Và đây cũng chính là nét nhân đạo sâu sắc nhất của bệnh viện Mỹ. 

Họ đã cảm thông cho giây phút cuối cùng của bệnh nhân. Họ đã an ủi chiều chuộng hết sức chu toàn cho bệnh nhân trước giờ lâm chung. 

Họ còn cho phép chúng tôi được thay phiên nhau ngủ lại trong phòng bệnh nhân để canh chừng cho Em. 

Họ đã biết bệnh Em không qua khỏi nên thân nhân được phép vào thăm thoải mái. Chỉ cần nói tên H.D là họ "ok" cho vô. 

Mỗi lần vô thăm có thể tới 20 người, họ vẫn không đuổi như ở VN. Họ đã duy trì sự êm ái không để đau đớn trước khi chết đến giây cuối cùng.

Khi chúng tôi cho họ biết rằng chúng tôi là dân tộc thiểu số (Chăm) ở VN, người sắp chết phải được đỡ trên tay thân nhân, nếu không thì là chết "Fào". 

Họ vẫn tôn trọng tục lệ của chúng tôi cho chúng tôi được đỡ lưng Em trên giường bệnh. 

Sau khi Em trút hơi thở cuối cùng chúng tôi cứ mãi bịn rịn không muốn ra khỏi phòng bệnh, họ yêu cầu chúng tôi ra ngoài để "Clean" Em. 

Rồi chúng tôi lại xin được đi theo thi thể Em đến tận phòng xác. Họ cũng chấp nhận luôn !

Đêm ấy Em đã nhắm mắt xuôi tay, không chống nổi với số mệnh nữa. 

Người Chăm ở Sacramento chỉ khoảng chừng 20 gia đình, tất cả đều khóc thương cho Em, người con trai Chăm thông minh hiền hậu, và tất cả - khoảng 60 người - đã lặng lẽ âm thầm theo chiếc xe phủ khăn trắng mang hình hài Em đi qua những hành lang sâu hun hút, lạnh lẽo đến rợn người mà chưa từng ai được phép vô ngoại trừ nhân viên bệnh viện. 

Vậy mà chúng tôi đã được phép !

Ngày Em mất Chăm Sacto đều khóc

Theo chân Em đến tận chốn kỳ cùng

Phá lệ xưa đưa tiễn xác thân Em

Nơi xa xôi, xa bà con thân thuộc

Vẫn ấm lòng bởi tình nghĩa đồng hương.

Tôi từ VN đến Mỹ ngày 9/5/2006. Mười hai ngày sau, 9/17/2006, Em tôi qua đời. 

Mười hai ngày ngắn ngủi trong bệnh viện UC Davis đã cho tôi thấy tường tận những máy móc tối tân của bệnh viện Mỹ, những liều thuốc quý giá mà nếu ở VN chúng tôi phải tốn hàng trăm triệu mới được điều trị,  thế mà ở đây họ đã cho không. 

Hơn thế nữa họ đã khẩn khoản viết thư xin với Lãnh Sự Quán Hoa Kỳ cho phép 4 chị em tôi đang ở VN được qua Mỹ hết để gặp mặt bệnh nhân của họ lần cuối ! 

Thái độ của nhân viên bệnh viện rất mực ân cần. 

Từ bác sĩ cho đến nurse hay bảo vệ, lao công, họ đã khiêng thêm chiếc ghế ngủ vào cho chúng tôi. 

Thân nhân vô thăm nhiều, họ bê thêm ghế. Họ cứ hỏi người thăm muốn uống gì họ mang lên. 

Có một hôm họ bê cả thùng ice cream lên cho, khi thấy khách lên thăm em quá đông. Tất cả đều trái ngược với VN, nên đã tạo cho tôi nhiều cảm xúc và viết lên những lời này. 

Bệnh viện UC Davis vô cùng nhân đạo, chúng tôi mang ơn họ thật nhiều.

Tôi may mắn đọc được trang báo "Viết Về  Nước Mỹ Năm Thứ Bẩy" của Việt Báo nên xin gửi gấm những cảm xúc của mình vào đây, như lời tạ ơn chân thành nhất của gia đình chúng tôi với bệnh viện Mỹ và nước Mỹ tử tế, nhân đạo.

Hà Huê Mỹ & Lê Công Thành

(Nguồn từ FB Elaine Doan)

____________________________________

Am chùa Ngọa Vân - Những chuyện kỳ bí

(Xây dựng) - Dịp đầu Xuân năm nay, tôi có lên tham quan đại công trình tâm linh chùa Ngoạ Vân trong cụm di tích tâm linh Yên Tử, do Giáo hội Phật giáo tỉnh Quảng Ninh đầu tư. Ngôi chùa lớn thờ Phật hoàng, thờ Tam bảo lớp lang bài bản mới tinh tên gọi chùa Ngọa Vân và được quảng cáo với mỹ từ “Thánh địa Thiền phái Trúc Lâm”. Hẳn một hệ thống cáp treo do Myway đầu tư, giá vé 200k/khứ hồi dẫn du khách lên. 

Lặng lẽ am chùa. 2013

Trên tấm bảng mới cóong bên hông chùa đã thấy những thông báo lịch đăng ký các khoá lễ dâng sao giải hạn...

Đứng trước sự tráng lệ của ngôi chùa mới mà tôi không khỏi bâng khuâng. 

Năm 1997, vừa tốt nghiệp ra trường đang tập sự, tôi đã từng lên Yên Tử. Yên Tử khi ấy còn hoang vu lắm, đa số các ngôi chùa xưa cũ chìm trong sương mù, khí hậu khắc nghiệt nên ít chùa có sư trụ trì. Và am Ngoạ Vân là nơi phế tích, hiếm hoi mới có người đặt chân tới.

Theo sử sách ghi lại, năm 1307, Thượng hoàng Trần Nhân Tông - Trúc Lâm đại sĩ đã lên tu tại một am nhỏ trên Ngọa Vân, tên của ngọn núi nơi dựng am. 

Ban đầu, khi Trúc Lâm đại sĩ đến Ngọa Vân, Ngài chỉ cho dựng một am nhỏ gọi là am Ngọa Vân để tu hành. Hơn 1 năm sau, năm 1308, Ngài “an nhiên viên tịch” ở tư thế sư tử nằm, Ngọa Vân đã trở thành điểm kết thúc trọn vẹn quá trình tu hành hóa Phật của Phật hoàng Trần Nhân Tông.

Sau khi Trúc Lâm đại sĩ hóa Phật, đệ tử của Ngài tiến hành hỏa thiêu Ngài ngay tại am Ngọa Vân, đồng thời cho xây dựng một tòa bảo tháp để lưu giữ một phần xá lỵ của Ngài tại đây. Ngọc cốt và xá lỵ còn lại được chuyển về kinh đô Thăng Long rồi sau đó được phân chia đi an trí ở nhiều nơi.

Là nơi Phật hoàng tu hành và đắc đạo, Ngọa Vân trở thành thánh địa của Thiền phái Trúc Lâm, nên ngay sau khi Ngài mất, người nối dòng của Ngài là tổ Pháp Loa đã cho xây dựng và mở mang Ngọa Vân. Đến đây, Ngọa Vân không chỉ là am nhỏ nữa mà đã trở thành một quần thể kiến trúc chùa tháp lớn trên dãy Yên Tử, trong đó am Ngọa Vân là nơi thờ Đệ nhất tổ Phật hoàng Trần Nhân Tông.

Qua nhiều năm hoang phế, năm 2000 có vị sư chọn nơi đây gây dựng lại mái chùa trên nền cũ và Ngài bén duyên đến tận ngày nay. Ngôi chùa đơn sơ nhỏ xíu mà ấm cúng và huyền bí hiện đang bị che khuất phía sau công trình đại tâm linh hiện đại mới khánh thành. Hai bên là 2 am thờ cổ cho cảm giác rất đỗi linh thiêng. 

Bên mái chùa nhỏ, tôi được nghe vãi già theo sư lên đây cỡ chục năm kể về những câu chuyện tâm linh huyền bí của am mà chính ông chứng kiến.

Ví dụ như có lần chạng vạng chiều sau khoá tụng kinh, vừa ngả lưng trên chiếc chiếu trên nền cũ của nhà tăng mé chùa, ông được chứng kiến cảnh tượng một quầng mây ngũ sắc tụ lại thành khối cầu lớn sà trước sân chùa, xoáy tròn mờ ảo như ai đó cầm bó hương lớn múa tít. Ông cố nhổm người nhìn cho rõ nhưng toàn thân như bị khoá cứng đờ, chỉ đôi mắt được nhìn. Rất lâu sau thì khối mây ngũ sắc tan biến, ông cử động lại được vội chạy vào trong chùa tìm kiếm nhưng không có chút dấu vết lạ kỳ nào nữa. 

Người vãi già kể rằng đêm trước ngày người ta động thổ san ủi xây chùa, ông nằm mộng nghe thấy có người nói rằng “ngày mai xin ông đưa tôi lên đây”. Hôm sau ông xuống gặp lúc máy móc đang hoạt động, có lưu ý tìm kiếm nhưng chưa thấy. Ông nhắc đám công nhân làm cẩn thận kẻo dưới có “vật quý” nhưng họ chẳng để tâm. Và y rằng sau đó máy xúc vào chiếc tiểu. Tôi hỏi “ông có đưa lên chùa trên được như ý nguyện?” Ông cười buồn: Không! Mình muốn lắm nhưng đâu có quyền. 

Và những bộ cốt ấy đã được chôn trở lại ngay tháp mộ trước sân chùa mới.

Cây mai trong sương bảng lảng trước am thờ bài vị Phật hoàng Trần Nhân Tông.
Những xưa cũ rêu phong kỳ bí linh thiêng hôm nay sẽ mãi chỉ còn trong ký ức.

Nếu có dịp lên chùa Ngoạ Vân, mọi người đừng bỏ qua ngôi chùa và am nhỏ cổ kính phía sau. Tôi nghe đồn, chẳng bao lâu nữa, nơi đây cũng sẽ được thay thế bằng một đại công trình tâm linh mới do 1 nhà đầu tư cực lớn làm chủ. 

Khi ấy, những xưa cũ rêu phong kỳ bí linh thiêng hôm nay sẽ mãi chỉ còn trong ký ức.

Huệ Anh - baoxaydung

_____________________________

Người Lục Tìm Quá Khứ

 PHẠM THIÊN THU

(Gửi theo Hương Linh Anh NTH)

Có vẻ như khi tuổi đời chất chồng trên vai càng nhiều thì nỗi khát khao tìm về tuổi thơ, tìm về những tháng ngày hoa mộng cũ hoặc quá khứ êm đềm dường như luôn nôn nao thôi thúc nơi mỗi con người chúng ta, thậm chí có những ký ức không lấy gì làm vui vẻ, nhưng nó lại là một mẫu số chung cho rất nhiều phận đời trong một giai đoạn nào đó của Lịch Sử DânTộc cũng khiến người ta luôn khắc khoải nhớ về, và dĩ nhiên Nàng cũng không thể nào khác được . . . Những giấc mơ thường bất chợt hiện về, những con người đã tưởng chừng chìm vào lãng quên vẫn thi thoảng làm rộn Nàng, giống như những “Feedback” ta thường bắt gặp trong điện ảnh, khi Hiện Tại và Quá Khứ tình cờ đan xen nhau không chủ định . . .

Đêm qua không hiểu sao Nàng bất chợt nằm mơ thấy Anh, một giấc mơ không đầu đuôi gì rõ rệt nhưng lại làm Nàng bâng khuâng và nhớ thật rõ nét những cử chỉ và lời nói, nụ cười của Anh và của chính Nàng, và cả sự ghen hờn vu vơ của cái tuổi vừa biết để những sợi nhung nhớ len nhẹ vào hồn, và cả sự đắc thắng khi Nàng nói với Anh :

- “Em biết con nhỏ đó nó yêu anh, em biết nó giả vờ chứ bộ” và Nàng nhớ Anh đã hỏi lại :

- ” Mà sao em biết, chắc hồi đó em cũng giả bộ giống nó bây giờ chứ gì”, Nàng đã cong môi nũng nịu trả lời :

- ” Không em khác, em không yêu anh, nhưng em biết vì em đã trải qua cái tuổi đó rồi”, và dĩ nhiên là Anh vẫn không buông tha dù cả trong giấc mơ nên Anh lại tiếp tục trêu Nàng

- “Nhưng anh hỏi thật, em không yêu anh, nhưng sao lúc đó anh đi đâu em cũng đi theo như chú cún con vậy? ”, nghe đến đây, Nàng đấm vào vai Anh như ngày xưa còn bé, và hăm dọa

- “ Muốn em nhéo cho sứt da không mà dám gọi em là chó con hả” Và Anh lại tiếp tục chọc ghẹo

- “ Ủa ai là chó con vậy ta, em hả? Xí người ta cưng mới gọi mình là cún con chớ bộ, có nhớ hồi đó em ôm con Milou suốt ngày không, cún con mới được ôm vào lòng, và còn ôm vào giường ngủ như hồi đó em ôm Milou đi ngủ đó”, Nàng trả lời ngay không chút do dự,

- “Vậy hồi đó anh cũng cưng cún con này nên đi đâu cũng cõng em theo chứ bộ ai thèm theo anh”, bất chợt Anh lại hỏi :

- “Anh biết ngày ấy em không yêu anh bởi vì em còn là con nhóc nhỏ, nhưng lúc anh cưới vợ thì em cũng bước vào tuổi trăng tròn, anh hỏi thật lúc đó em có thấy lòng mình khó chịu chút nào không?...”

Thật lòng mà nói, và ngay cả giờ này, khi đã cẩn thận nhìn kỹ vào lòng mình thì Nàng vẫn có thể thẳng thắn nói rằng ngày đó Nàng không hề yêu Anh mà dường như chỉ xem Anh như một điều gì đó rất tự nhiên, và đương nhiên mình có trong đời, lúc đó cũng chẳng biết nghĩ là “Trời Cho” . . . Tuy nhiên không hiểu sao trong giấc mơ hôm nay, khi nghe Anh hỏi, Nàng đã cảm thấy lòng mình bồi hồi, và Nàng đã ôm Anh, ngả đầu vào ngực Anh, và dường như nơi khóe mắt có chút gì đó ươn ướt chảy ra vì rưng rưng cảm động , và cũng chỉ chút đó thôi rồi bất ngờ cơn khát ập đến khiến Nàng tỉnh thức . . . Nhưng giấc mơ đã như một chất men làm dậy lên chậu bột kỷ niệm đang được ủ kỹ trong Nàng, thông thuờng thì những giấc mơ ngắn ngủi như thế sẽ dễ dàng bị đánh mất khi bận rộn công việc vào buổi sáng và rồi sẽ không còn nhớ được gì vào lúc trưa và chiều tối, cho dù có muốn lục tìm cho đến mấy chăng nữa thì nó cũng biến mất tăm tích . . . Thế nhưng không hiểu sao giấc mơ bất chợt về Anh hôm nay lại đeo đẳng Nàng đến tận chiều tối, và ngay cả bây giờ khi cái đầu đang căng như sợi dây đàn sắp đứt mà cái cảm giác bồi hồi khó tả vẫn còn ở mãi trong nàng, và rồi những hình ảnh của ngày xưa cũ bỗng chen nhau hiện về . . .

Những hình ảnh dường như đang chen chúc nhau để được Nàng nhớ và nhắc đến, và cả những câu hát không đầu đuôi của một bài hát Nàng bất chợt được nghe lén qua đài VOA, từ nhiều năm tháng cũ cũng bất chợt reo lên trong đầu nàng, bởi dường như nó liên quan đến một vài hình ảnh tưởng chừng như không dính dáng gì đến Anh và Nàng, nhưng lại mật thiết đến không ngờ : “Đêm hôm qua tôi nằm mơ về Nước, đi lang thang trong thủ đô lạnh ngắt, những gốc me trước tôi hay thả hồn, chờ người yêu để nắm vai hôn. Cây me tươi nay già khô trụi lá, người tôi yêu tóc bạc phơ ngồi đó, mắt trông tôi rất vô tình xa lạ, nhìn tôi như nhìn khoảng trống bao la . . . Những con trâu cha mẹ tôi rộng núi, phải lao công xin đền bao tội lỗi . ..”*

Những hình ảnh trong những câu hát đó tưởng chừng như không liên quan gì đến hai người, nhưng “Những con trâu rộng núi . .. ” thì dường như lại khác, nó gợi cho Nàng hình ảnh về một làng quê êm đềm nhưng có vẻ đìu hiu, cho dù là trù phú, bởi quê hương anh được xem như là vựa lúa của dải Đất Miền Trung gầy gò eo hẹp, những đám ruộng lúa trổ bông đòng đòng con gái, rung rinh trong gió chiều mùa hạ năm xưa như đang hiện ra ngay trước mắt Nàng, nhưng hồi đó, đối với một con bé từ lúc mở mắt chào đời ở một Tỉnh lỵ nơi đất Bắc xa xôi, cho đến tận khi bắt đầu có trí khôn như người ta thường nói thì dường như khái niệm về vùng Quê là một cái gì đó rất lạ lẫm, một con bé từ nhỏ cho tới tận lúc đang đứng với anh nơi chân núi trên đó có Tượng Đá được cho là Hòn Vọng Phu của quê anh ( Dường như dọc theo chiều dài của Đất Nước VN có rất nhiều ngọn núi mang hình Mẹ Bồng Con, hình ảnh của người Cô Phụ đứng chờ chồng đi chinh chiến tận biên giới xa xôi, sự phân ly vì Phận Làm Trai phải báo đền nợ nước, nên sự chờ đợi mỏi mòn đến hóa đá cũng là lẽ thường, thế nên đừng tranh cãi hay cho rằng chỉ ở tận “ Đồng Đăng mới có phố Kỳ Lừa. Có Nàng Tô Thị, có Chùa Tam Thanh … ” mà Hòn Vong Phu theo ý nghĩ của riêng Nàng, Hòn Vọng Phu, hiện diện ở nhiều nơi trên Quê Hương Việt Nam, và nhất là ngay trong lòng những người Phụ Nữ Thủy Chung Đợi Chờ “Người chồng đi đã bao năm chưa thấy về”**ngay cả lúc Đất Nước đã không còn Chiến Tranh, nhưng lắm khi Ngày Trở Về cũng không có, hiểu theo một nghĩa nào đó) . . .

Một con bé như Nàng vào lúc đó, và dường như cho đến tận bây giờ cũng chỉ nhìn hình ảnh ruộng lúa qua những thước phim, hay nhiều lắm là nhìn qua khung cửa xe khi có dịp đi về tỉnh xa, và ngay cả lúc bấy giờ, khi được anh chở trên chiếc xe đạp sườn ngang (mà dường như ở quê nhà Anh gọi là xe đòn giông thì phải) chạy qua những còn đường hẹp ngoằn ngoèo của bờ ruộng bao quanh, Nàng cũng chưa một lần thực sự đưa tay rờ vào từng bông lúa trĩu hạt đó, và nhiều lúc hồi tưởng Nàng lại tự trách tại sao ngày ấy không chịu bước xuống đám ruộng đó để hái vài gié lúa, có lẽ nghe người ta nói dưới ruộng hay có con đỉa hút máu, mà nàng thì chúa nhát, ngay cả con gián nàng cũng không dám dẫm chân lên nên không dám bước xuống ruộng . . . Tuy nhiên những hình ảnh của buổi hoàng hôn mùa hạ trên quê hương Anh cách nay vừa tròn một đời người, như bài hát của nhạc sĩ Y Vân : “Em ơi, có bao nhiêu, sáu mươi năm cuộc đời . . .” nó vẫn như một vết khắc không thể nào nhạt nhòa trong tâm khảm . . . Không hiểu với anh thì sao, vì mặc dù tuổi của anh và Nàng không đến nỗi như bài hát “ Năm anh Hai Mươi, em Mới Sinh Ra Đời . .. ” Nhưng khoảng cách để Nàng có thể hiểu được tâm tư tình cảm và khát vọng trong Anh cũng là một khoảng cách khá dài của năm tháng giữa hai người.

Lúc Anh phải bôn ba vật lộn với cuộc đời, với súng đạn, giữa hai lằn ranh sinh tử của cuộc chiến tranh, thì Nàng vẫn bình yên và an nhiên ngồi trên giảng đường đại học, thi thoảng mùa hè quay lại thành phố biển xa xưa đó thì cũng chỉ là những lần gặp không hẹn trước, những lần tình cờ đi với bạn và gặp anh lái xe dưới phố, và lại giống như những ngày mới bước vào trung học, đi chơi với lũ bạn sau giờ tan học găp anh là bị túm ngay lên xe chở về nhà . . . Giờ thì anh không thể nào “Túm” Nàng như ngày xưa còn bé nhưng anh luôn dừng xe và trêu Nàng : “ Rước em lên đồi cỏ hoang ngập lối, rước em lên đồi hẹn với bình minh . . . ’’ Và dĩ nhiên Nàng luôn ngoan ngoãn lên xe ngồi cạnh anh chứ không vùng vằng như những ngày còn bé nữa. Cho dẫu Anh và Nàng không có đủ chất liệu lãng mạn của một cuộc tình mê đắm như “ Cỏ Hồng” trong âm nhạc của Phạm Duy, nhưng anh và Nàng đã cùng nhau lang thang qua những con đường của thành phố Biển ngày xưa, thành phố của “ Người Về - Thành Phố Qui Nhơn” hiền hòa và chân chất mà thường không bao giờ để ý đến thời gian và nơi chốn hai anh em đã cùng đi qua, cũng chẳng nghĩ sẽ phải nói gì, sẽ phải ghé vào quán xá nào để ăn gì uống gì, dường như cái hạnh phúc thời chiến tranh đó rất đơn giản là còn thấy lại nhau, gặp lại nhau đi cạnh nhau là đủ đầy hạnh phúc . . . Chưa bao giờ Nàng cảm thấy khát, hay đói khi đi cạnh Anh cho dù ở vào thời khắc nào trong ngày, và cho dù có đi bao lâu chăng nữa, có lẽ niềm vui được tình cờ gặp cho dù không hẹn trước cũng đủ làm no thỏa nỗi lòng của cả hai người (Anh và Nàng chưa bao giờ gửi cho nhau dù chỉ một giòng thư thăm hỏi, nói chi đến hò hẹn, đợi chờ . . .). Bởi nghĩ cho cùng Nàng chưa bao giờ coi Anh là Người Yêu của mình, nhất là không bao giờ muốn làm kẻ thứ Ba, thì làm sao có thư từ hò hẹn chứ nhỉ . . .

Nhưng giấc mơ đêm qua đã làm lòng Nàng như dậy sóng thì phải, và nàng đã vội vã lục tìm lại Ký Ức của một thời đã xa, trong đó Nàng đã thấy, đã gặp lại Anh như một phần Đời êm đẹp trong quá khứ mà ai cũng muốn lục tìm và lưu giữ. Bỗng nhiên Nàng muốn tự hỏi lại mình của quá khứ thêm một lần nữa là Ngày Xa Xưa đó Nàng có Yêu Anh hay không, và Nếu Không thì tại sao, và Nếu Có thì tại sao lại chối bỏ, tại sao lại buông tay Anh một cách dễ dàng như vứt đi con poupe cũ vào một chiếc hộp để đồ phế liệu như vậy, và nhất là Anh có đáng bị bỏ quên như vậy hay không. Thế nhưng cách nào đi nữa thì trong Nàng vẫn chỉ là Sự Nuối Tiếc mà thôi, và Nàng muốn nói với Anh một lời xin lỗi dù đã quá muộn màng

“ Anh thương yêu, những giòng chữ đầu tiên em viết cho anh, cho tình cảm của chúng mình có lẽ là đã quá muộn màng, nhưng Muộn còn hơn Không anh nhỉ. Thực lòng em cũng không nhớ anh đã quen biết em, đúng hơn là gia đình em từ lúc nào, bởi ngày ấy, lúc vừa chuyển từ Sải Gòn ra thành phố Biển Qui Nhơn em còn bé quá, tình thương yêu em dành cho anh cũng quả thật là rất đơn sơ, với em anh chính là một cái gì đó đương nhiên em có trong đời, giống như không khí mà chúng ta được Thượng Đế ban cho cách miễn phí, chỉ khi nào con người ta bịnh nặng, phải mua Oxy để thở như trong cơn đại dịch cúm tầu phù vừa qua, con người mới thấy Không Khí quả là Cần Thiết và Đáng Trân Quý, mới thấy cần phải tạ ơn Thượng Đế, mới thấy mình đã quá thiếu sót vì không có Lòng Biết Ơn. Nói như thế thì em quả là quá tệ phải không Anh, em chưa từng thấy mình phải Mang Ơn Anh vì những tình cảm Anh đã dành cho riêng em, những săn sóc ân cần quá mức em được nhận vì chúng mình chẳng hề có chút liên hệ nào, dù chỉ “Một Giọt Máu Đào” Giữa Anh và em, chúng mình chỉ là “Ao Nước Lã” của nhau, vậy mà em đã không nhận ra được Tình Cảm Đặc Biệt ấy nơi anh, thậm chí em còn quá vô tình và thờ ơ khi anh lìa bỏ cuộc đời này trong một trận giao tranh khá là nổi tiếng thời đó . . . Em chỉ biết được xác thân Anh đã hòa vào lòng Đất Mẹ để bảo vệ cho sự an bình của những người như em được yên bình ngồi trên Giảng Đường Đại Học, thậm chí còn nghe lời rủ rê Xuống Đường phản đối này nọ, làm rối cho cha mẹ thầy cô, và xã hội mình đang sống . . .

Anh thương nhớ,
Thật lòng mà nói, khi em nghe được tin anh đã không còn hiện diện trên cuộc đời này, không hiểu sao trong một thoáng em đã không hề thắc mắc tại sao . . . Có lẽ vì sự chia ly, mất mát trong thời chiến đã trở nên bình thường, hay vì nỗi đau này quá Đột ngột và quá Lớn đã khiến hồn em Hóa Đá … Nhưng dẫu sao em cũng phải thừa nhận với chính mình rằng sự ra đi của anh đã làm em vô cùng hụt hẫng, và ngẩn ngơ mất một thời gian khá dài. Em không biết mình sẽ phải làm gì, chỉ biết Anh đã rời bỏ Em và gia đình đi về một nơi mà em và những người còn sống không thể nào biết được cho đến tận mãi nhiều năm sau này, khi những ký ức về Ngày Tháng Cũ dường như đã phôi pha, nhạt nhòa vì những đổi thay biến động, những trật tự cũ trong xã hội quen thuộc, và nhất là của cuộc đời riêng em hoàn toàn bị đảo lộn, khi em nhìn quanh mình chẳng còn ai, chẳng có một bờ vai nào cho em nương tựa, chẳng có một bàn tay vững chắc nào nâng đỡ khi cuộc đời xô em xấp mặt xuống vũng bùn lấm lem của cuộc sống; và ngay lúc đó em mới chợt nhận ra Anh đã từ bỏ cuộc đời mà đã quên nói lời tạm biệt với em . . . Nhưng rồi cuộc sống vốn nghiệt ngã và lạnh lùng, nên em đành bỏ lại sau lưng những ngày tháng cũ để mở mắt thật to bước xuống cuộc đời với bao chông gai sắc cạnh đâm rách mặt, rách tay, và những lúc bị đời cào cho rách mặt, đâm cho chảy máu tay thì em lại lục tìm về những ngày tháng cũ, những ngày tháng anh cõng em rong chơi từ trường học Anh Hai Ngô dọc theo bờ biển về nhà sau giờ em học thêm ( Dù lúc đó anh vẫn phải dạy thêm Toán và Anh văn cho em ở nhà) . . . Và cả giờ đây, khi cuộc sống đã tạm êm đềm khi chiều xuống, nhưng em vẫn muốn tìm về quá khứ, đặc biệt quá khứ chỉ của riêng Anh Em chúng mình. Em biết giờ này chắc anh đang ở đâu đó nơi cõi khác, linh hồn Anh chắc chắn đã được thảnh thơi, và có thể anh đã gặp lại những người thân thương cũ đã cùng rời bỏ cuộc sống này, chỉ riêng em là chưa gặp lại anh, nhưng chắc chắn rồi sẽ gặp, bởi thân phận con người không sớm thì muộn rồi cũng sẽ phải bước qua khung cửa hẹp đó để về với Người Cha Thương Yêu đã tạo dựng nên chúng mình là Thượng Đế, là Ông Trời là Thiên Chúa Từ Nhân tùy theo cách gọi của từng Tôn Giáo mà mình tin theo.Và nếu em có già quá mà bước theo anh không kịp thì nhớ dừng bước và đưa tay dẫn đưa em đi như những ngày xưa còn bé anh đã từng cõng em trên vai, từng dìu em nhẹ nhàng như một đứa em gái thân yêu mà Thượng Đế, và Cuộc Đời đã ban tặng cho Anh như một “Bonus”, cho dù cho đến tận giờ này em vẫn nói là em Không Yêu Anh

Tuy nhiên em có thể mạnh dạn hứa với Anh, ngày nào em còn sống thì quá khứ riêng của Anh Em chúng mình sẽ không bao giờ bị lãng quên, bởi vì em Luôn Lục Tìm Quá Khứ, và luôn muốn sống, muốn đắm chìm trong quá khứ ấy, cho dù ai đó có nói em khùng, nói em không thực tế chăng nữa, nhưng dẫu sao thì họ cũng không phải là em, họ không thể hiểu và cũng không thể sống giùm phần đời của em, phải vậy không Anh ?!

Thương Nhớ Anh hoài hoài nha

Pham Thiên Thu
( gửi theo hương hồn anh NTH)

*  Bài hát không biết tên tác giả( nghe qua đài VOA,)nhưng nghe air Nhạc thì đoán là của cố NS Phạm Duy
** Lời trong bài Hòn Vọng Phu của NS Lê Thương

___________________________