Sunday, October 4, 2020

Israel - vùng đất của sự thành công và kiêu hãnh

Quinhon11
Tại sao Mỹ ưu ái Israel ? Irael giàu có bằng cách nào ? Quốc gia của người Do Thái này đã đứng dậy từ đống tro tàn ra sao ?



Có quá nhiều điều đáng ngạc nhiên về đất nước Israel - Do thái. Là một quốc gia nhỏ bé nằm ở trung đông, là một quốc gia toàn cát và sa mạc, Một đất nước nghèo tài nguyên, hoàn toàn không có dầu mỏ và khí đốt. Israel trong bối cảnh một dân tộc bị áp bức, tàn sát, đô hộ và chiến tranh xảy ra liên miên. Nhưng sau tất cả: con người, sự liêm chính và khát khao thay đổi thế giới theo một hướng tốt hơn. Ngày nay họ đã vươn lên thành một cường quốc thật sự về mọi mặt.

Nhưng bằng cách nào Israel trở thành giàu có và hùng mạnh?

Với tổng số khoảng 14.5 triệu người sống rải rác tại 73 nước trên khắp thế giới. Trong đó riêng tại Israel là 6 triệu người. Ở Mỹ là 5.6 triệu.. Người Do thái chiếm tỷ lệ rất nhò, là 0.2 tổng dân số thế giới .

Tuy nhiên trong số những người nhận giải thưởng Nobel trong các lãnh vực Vật lý, Hoá học, kinh tế và Y tế.. từ đầu thế kỷ 20 cho đến nay thì các nhà khoa học gốc Do thái từ càc quốc gia khác nhau đã nhận được khoảng 30 % tổng số các giải thưởng trên.

Về địa hình địa thế Israel nằm ở vị trí hết sức khắc nghiệt. Khác với hầu hết các quốc gia khác trên thế giới, Israel nằm ở ngã ba của ba châu lục: Châu á , Châu Phi, Châu âu. Là mục tiêu "chinh phạt" trong suốt gần 3000 năm qua của hàng chục đế chế châu âu, trung đông. Từ đế quốc La mã , Assyria, Ottoman thường xuyên có xung đột do có thành phố Jerusalem nơi mà ba tôn giáo lớn trên thế giới: Thiên chúa giáo, Do thái giáo và Hồi giáo đều cho là nơi đạo mình sinh ra và " Phát tích". 

Dân tộc Do thái buộc phải sống lưu vong, phân tán, lang thang suốt 2000 năm qua trên khắp thế giới. Đi đến đâu cũng bị xa lánh hoặc hắc hủi.

Chẳng những địa hình, địa thế mà khí hậu thiên nhiên của Israel cũng hết sức khác nghiệt. Là quốc gia chỉ có diện tích trên 20.000 cây số vuông. chỉ bằng 1/6 diện tích của nước Việt Nam. Vậy mà israel có tới 60% là sa mạc. Lượng mưa trong năm chỉ vào khoảng 50mm. Tức bằng 1/30 của Việt Nam. Tài nguyên thiên nhiên chỉ có gỗ xây dựng, mỏ đồng, khí tự nhiên, đá Phốt phát, Magie bromua, Kali cacbonat, đất sét, cát..Tuy vậy Israel lại được mệnh danh là "thung lũng Silicon" của thế giới trong lĩnh vực nông nghiệp và công nghê nước. Chỉ có 1.7 % dân số làm nông nghiệp, nhưng là một trong những nước xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới.

Chúng ta hãy bắt đầu nói về nông nghiệp:

Israel - một quốc gia điều kiện tự nhiên không hề ưu ái nông nghiệp, nhưng khi lập nước họ coi nông nghiệp là gốc rễ của nền kinh tế. Ở một nước khô cằn như vậy muốn có sức sáng tạo trước hết phải có cái ăn đầy đủ, bảo đảm lương thực cho quốc gia.

Năm 1995, một nông dân Israel nuôi được 15 người. Thì năm 2014, một nông dân Israel nuôi được 100 người. Sử dụng công nghệ tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước, và qui trình chăm sóc hợp lý. Áp dụng công nghệ tự chế tạo đã biến Israel trở thành "ốc đảo" là vườn rau của châu âu trong mùa đông. Trở thành một nền nông nghiệp có năng xuất và hiệu quả cao nhất thế giới.

Nhà máy khử mặn nước biển Sorek mỗi ngày cung cấp hơn 600.000 m3 nước sinh hoạt. Đáp ứng được 20 % tổng nước sinh hoạt cho cả nước, kể cả xử dụng cho việc tưới tiêu.

Do nước là "vàng trắng" nên Israel là một trong rất ít nước có luật ghi rất chăc chẽ về việc sử dụng nước. Phạt rất nặng các hành vi gây ô nhiễm nguồn nước và xử dụng nước lãng phí. Họ tái xử dụng đến 70 % nguồn nước.

Có phải sự thiếu thốn đã kích thích cho mọi sự sáng tạo và trân trọng tài nguyên hơn những nơi khác của người dân nơi đây? Israel không sinh ra ở vạch đích, nhưng có lẽ sự sáng tạo của một kẻ đứng ở điểm xuất phát đã làm cho Israel vượt qua nhiều nước khác đứng sẵn ở vạch đích.
Israel, với số dân làm nông nghiệp ít ỏi. chỉ 2.5 % trên tổng số gần 8 triệu dân. Iarael không chỉ tự túc được an ninh lương thực, cung cấp đủ lương thực, thực phẩm chất lượng cao cho mình, mà mỗi năm nông nghiệp đem về 3.5 tỷ USD từ xuất khẩu.

Một ví dụ nhỏ là "Cô gái Do Thái" tức là bò sữa Israel, cho ra sản lượng sữa tới 12 tấn / năm, so với 9 tấn của "Cô gái Hà Lan". Ngoài ra, điều kiện không nhỏ đóng góp vào việc thành công đó là sự kết hợp chặt chẽ, nhịp nhàng của 4 mắt xích gồm: nhà nước, nhà khoa học, nhà buôn và nhà nông. Bốn mắt xích kết hợp chặt chẽ để không có tình trạng sản xuất dư thừa, không ai mua, lại đổ cho gia súc ăn.

Các bạn nghĩ sao về vấn đề này. Cách đây hơn 10 năm. phong trào "giết trâu lấy móng" diễn ra rầm rộ ở nhiều vùng nông thôn VN. Vì lúc bấy giờ giá của 4 cái móng bằng giá cả một con trâu khi bán cho thương lái Trung quốc. Một số người dân và bọn "trâu tặc" tìm cách chặt móng trâu đem bán. Thế là chỉ môt thời gian rất ngắn, số lượng trâu giảm mạnh, sức kéo của nông dân bị triệt phá nghiêm trọng.

Khoảng năm 1997, thương lái Trung quốc sang VN ráo riết thu mua mèo với giá cao. Người dân lùng sục khắp các thôn bản, ngõ ngách, nhà nào có mèo là mua về để bán sang Trung quốc. Thậm chí nhiều người còn trộm cả mèo của nhà hàng xóm đem bán. Tình trạng bắt trộm mèo trong dân diễn ra khá phổ biến. Đời sống của bà con, xóm làng bị xáo trộn. Nguy hại nhất là đại dịch chuột diễn ra vào những năm 1997- 1998. Nguyên do một phần do số lượng mèo đã cạn kiệt.

Còn nhiều kiểu mua bán lạ đời của Trung quốc: như mua rễ cây hồ tiêu, mua râu ngô non, nuôi đĩa.. Để rồi hậu quả xảy ra làm ảnh hưởng lớn đến nông nghiệp của Việt Nam.

Vậy vói một đất nước chiến tranh liên miên, dân tộc bị áp bức. tàn sát dã man, tài nguyên thiên nhiên quá nghèo nàn thì với một quốc gia khác đó có thể là một sự bắt đầu củamột vòng lẩn quẩn: nghèo nàn, lạc hậu. Nhưng Israel lại khác biệt. Họ đã tận dụng tất cả những gì có thể để tạo nên một quốc gia hùng mạnh. Và điều quan trọng nhất vẫn là iếu tố con người.

Israel là một nước nhỏ, dân số ít, điều kiện thiên nhiên khắc nghiệt. và có ít tài nguyên thiên nhiên. Vậy để phát triển mạnh mẽ thì Israel không thể dựa vào số vốn tự có của thiên nhiên ban tặng. Muốn vươn lênthì Israel không còn cách nào khác hơn là phải dựa vào con người, trí thông minh và sự chăm chỉ đầu tư cho nghiên cứu khoa học và tập trung vào các ngành mũi nhọn có khả năng sinh lời "vô hạn".

Sau đây tóm tắc lại những lý do căn bản trong cuốn quốc gia khởi nghiệp khiến Israel trở nên giàu có:

1- Bình đẳng - thẳng thắn - thích tranh luận
Một vị cố thủ tướng Israel đã nói với một vị tổng thống Mỹ: Ông là tổng thống của đất nước có hơn 200 triệu dân, còn tôi là thủ tướng của một đất nước có 6 triệu thủ tướng. Ở đây họ được khuyến khích đặt câu hỏi và tranh luận. Tranh luận thật sự chứ không phải cãi nhau. Con người Israel có tố chất thông minh của dân tộc Do Thái. Nhưng một điều đặc biệt nữa là họ rất hiếu thắng, thẳng thắn và thích tranh luận. Họ không hề ngại tranh luận:

- Nhân viên tranh luận sòng phẳng với ông chủ. Người bình thường có thể tranh luận với bộ trưởng, quan chức mà không phải sợ hãi, khép nép. Trong quân đội một sỹ quan cấp dưới có thể tranh luận với cấp trên. Vậy tại sao một dân thường lại không sợ tranh luận với một quan chức? Bởi vì một cuộc tranh luận đều sẽ được tiếp thu ý kiến tốt, chứ không có sự ghét bỏ trù dập. Không giống như: Giàu thì người ta khinh, thông minh thì người ta ghét bỏ.

Họ rất coi trọng giáo dục, và trẻ em được dạy dỗ từ rất sớm để có một nền móng vững chắc. Dạy con tự lập, dạy con đạo đức trước khi dạy kiến thức ngay từ khi còn nhỏ là cách mà người Do thái nào cũng làm để giúp con trưởng thành. Và giáo dục chính là sự tồn vong của một quốc gia.
Bạn có suy nghĩ thế nào về hiện tượng chạy điểm của một vài người có thể sau này là giáo viên , bác sĩ.. tương lai của đất nước

2- Nghĩa vụ quân sự:
Khi muốn khởi nghiệp, ở Vn mình sẽ khuyên bạn đi học, đi làm tích lũy kiến thức. Nhưng ở Israel, mọi người khuyên bạn nhập ngũ, bởi vì các đơn vị quân đội ở Israel có trình độ tương đương với các trường đại học hàng đầu trên thế giới như Harvard hay Stanford..

Tuy dân số ít nhưng Israel duy trì được quân số thường trực khá lớn, nhờ có nghĩa vụ quân sự bắt buộc đối với cả nam lẫn nữ ( nam 36 tháng và nữ 24 tháng). Trong quân đội Israel, lính nữ có vai trò thực dụng, chứ không phải chỉ làm cảnh khi họ góp mặt tới 1/3 quân số. Chiếm tới 51 % tổng số sĩ quan.

Do hầu hết người trưởng thành ở Israel được tôi luyện trong quân đội, được huấn luyện bài bản về bản lĩnh, tính kỷ cương, và sự quyết đoán nên tác phong này lan toả trong toàn bộ xã hội với khía cạnh tích cực nhất.

Việc người Do thái có các nhóm vận động có tác động vào nền chính trị Mỹ rất mạnh là điều hiển nhiên, và mọi người đều biết. Các nghị sĩ gốc Do thái thường chiếm khoảng 10 % trong tổng số 534 nghị sĩ Mỹ. Và nhiều chính trị gia tầm cở gốc Do Thái như cựu ngoại trưởng Henry Kissinger, ứng cử viên tổng thống Joe Lieberman .. họ có ảnh hưởng lớn đến các quyết sách của Mỹ đối với Israel và an ninh của Israel.

Tuy nhiên có ít người biết về qui tắc" bất thành văn" là để vào được vòng cuối, các ứng cử viên tổng thống ngoài việc phải tuyên thệ trung thành với Mỹ, họ phải thuộc lòng câu: sẽ bảo vệ an ninh của Israel và thúc đẩy quan hệ đồng minh Mỹ - Israel sau khi đắc cử. Nói đúng nghĩa thì đó là sự vận động "ngược" để được các nhóm vận động Do thái hậu thuẫn. Nếu không, chắc chắn họ sẽ bị đánh bật từ "vòng gửi xe".

Israel hiện được xếp là một trong số mười quốc gia có sức mạnh quốc phòng lớn nhất thế giới. Nhưng họ lại có ngân sách quốc phòng ở mức thấp nhất trong các nước này (15 tỷ USD / năm).

Để dễ hình dung, mặc dầu dân số chỉ bằng 1/8 dân số nước Anh và ngân sách quốc phòng hàng năm chỉ bằng 1/3 của Anh, nhưng Israel có sức mạnh không quân đứng thứ tư thế giới, tương đương như của Anh. Như vậy nếu tính hiệu quả / số tiền chi cho quốc phòng thì Israel có thể là số một thế giới.Issrael xuất khẩu tới 90% vũ khí sản xuất, và hàng năm thu về 3 tỷ Mỹ kim từ xuất khẩu vũ khí. Các vũ khí của Israel thường tích hợp được rất nhiều tính năng về tầm bắn, mức độ công phá, khả năng sát thương.. so ngang ngữa với các vũ khí tương tự của Mỹ, Nga. Nhưng quan trọng là giá cả lại cạnh tranh hơn rất nhiều.

Trong quân ngũ, người dân Israel được học từ việc nhỏ nhất là làm người lính, đến làm chỉ huy, sự phối hợp nhóm trong chiến đấu, và tạo ra những mối quan hệ có ích sau khi xuất ngũ.

3/ Người nhập cư:
Dân Israel chủ iếu là người nhập cư, được qui tập từ tất cả các nơi trên thế giới, trở về bằng các chiến dịch không vận của chính phủ. Vì vậy quốc gia này tồn tại từ nhiều nền văn hoá từ hơn 70 quốc gia khác nhau. Họ về đây để tạo ra cuộc sống mới, cuộc sống tốt đẹp hơn. Và quan trọng họ không sợ thất bại, và không ngại làm lại từ đầu.

Chính phủ có vai trò vô cùng lớn với sự thành công của các start up (khởi nghiệp). Chính phủ sẽ cấp trung bình khoảng 8 triệu dollars cho một dự án khởi nghiệp. Nếu thành công, dự án sẽ được hưởng trọn lợi nhuận. Và nến thất bại sẽ chia lỗ 50/50.

Người Israel luôn có hàng núi các "ý tưởng". Trong thời đại ngày nay sức mạnh để cho bất kỳ cá nhân muốn phát triển đất nước đi lên phải bắt đầu từ việc "đẻ" ra càng nhiều ý tưởng mang tính táo bạo, đột phá càng tốt. Điều quan trọng là chính phủ luôn luôn giúp đở các start up đó. 85% nguồn vốn là do chính phủ đầu tư, giúp đỡ.

Các bạn thấy đấy, nếu nghĩ đến Trung đông để tranh dành dầu mỏ, để làm giàu thì Israel là một ngoại lệ. Thực sự chúng ta cần học hỏi rất nhiều từ Israel, một quốc gia có nhiều điểm tương đồng trong quá khứ. Một dân tộc bị áp bức, đô hộ, bị chiến tranh liên miên, đã vươn lên thành một cường quốc thật sự về mọi mặt.

Nhìn lại, quả thật đất nước, con người Israel, với ý chí sắt thép, thật đáng cho chúng ta cùng tòan thể các dân tộc trên thế giới học hỏi và ngưỡng mộ.

Quinhon11 - Tổng hợp- sưu tầm- biên tập 

__________________________________

No comments:

Post a Comment