CÂY QUÝT BÊN HỒ

 TỪ KẾ TƯỜNG

Tôi không biết cái hạt quýt ai ăn quăng ở vạt cúc sát bên mép hồ từ khi nào. Nhưng rồi cái hạt không rõ nguồn cơn ấy đã nẩy mầm mọc thành một cây con. Ngày đó khi bắt đầu mùa mưa, tôi về ra vườn cắt tỉa vạt cúc trên lối đi ven hồ, cái cây con nhỏ xíu này làm tôi chú ý và quan tâm nuôi dưỡng thay vì cắt bỏ cùng với đám cỏ dại.

Cái cây lớn dần theo thời gian và mỗi cuối tuần tôi về quê đều ra thăm coi nó còn sống hay đã héo úa. Không, cái cây chứng tỏ có sức sống mãnh liệt và ra dáng một cây chanh hay cây tắc gì đó. Lại là cây họ lá thơm như bưởi. Qua bao mùa mưa nắng, cái cây nhỏ xíu cao lớn dần, cành nhánh đều có gai nhọn. Đúng là họ nhà chanh, cam, quýt, bưởi kể cả tắc. Tôi đoán vậy. Cây càng cao lớn, trổ nhánh, trổ cành và tỏa tán rộng thì mọi thứ suy đoán của tôi dần được loại trừ: Tắc thì không phải, bưởi cũng không, chỉ còn ba giả thiết là chanh, cam, quýt...

Theo thời gian, năm tháng, mưa nắng, cây cao to hơn, giả thiết là cam cũng bị loại trừ, chỉ còn lại chanh và quýt. Cuối cùng chanh cũng bị tôi loại nốt, vì chanh chỉ trồng trong vòng 1 năm là có trái, còn cây này trồng... thăm thẳm chiều trôi, cứ thấy qua hết tháng, hết năm, bốn mùa xuân hạ thu đông, rồi lại xuân cây cứ cao dần, tán lá tỏa rộng nhưng vẫn không có trái. Tôi lại trở về giả thiết hay đây là cam, vì quýt cũng chỉ 2-3 năm là có trái, chỉ có cam mới lâu thế thôi.

Nhưng rồi năm trước, khi tôi về, lúc đó vào buổi chiều, tôi đi dạo quanh hồ, bất ngờ nhìn lên "cây nhiều giả thiết" và đầy "sự tích" này tôi bất ngờ bắt gặp mấy trái xanh treo lủng lẳng trên cành.Tôi nhìn kỹ hơn, vẫn chưa rõ. vì những trái đầu mùa treo mãi trên những nhánh cây cao. Tôi liền vào nhà lấy cây thang nhôm ra đặt dưới gốc cây, trèo lên cầm cái trái xanh xanh kia ngắm nghía và nhận ra, đó là những trái quýt đầu mùa.

Ôi, cả một công trình chăm sóc, chờ đợi, suy đoán, cuối cùng thì cũng đã cho kết quả cụ thể: đây là một cây quýt đang cho "trái chiếng". Người ta nói nên ngắt "trái chiếng" bỏ, mùa sau cây mới cho trái nhiều, nhưng tôi tiếc công chờ đợi nên không nỡ ngắt bỏ mấy trái quýt đầu tiên này. Cứ để đó mỗi khi về quê cuối tuần ra lóng ngóng nhìn mấy cái trái trên cao lủng lẳng giữa vòm lá xanh cũng thú vị.

Mấy năm trước , ngày cuối tuần tôi về quê, ra thăm cây quýt thì thấy rất nhiều trái. Những trái quýt hãy còn nhỏ, xanh lắm, nhưng hứa hẹn sẽ có một mùa quýt bội thu. Không vì vui bằng trong khu vườn nhà lại có thêm một cây quýt, nó lại mọc sát mép hồ. Nhưng tôi lại thắc mắc, một cây quýt thì không thể như cây dừa 5 năm mới có trái. Cây quýt này là giống quýt gì mà tới hơn... 10 năm mới có trái?

Đúng là sự tích của cây quýt bên hồ trong vườn nhà tôi sau 10 năm mới có trái. Nhớ Tết năm nào tôi về ra thăm cây quýt thì thấy một số trái đã chín trên cành. Hái xuống khoảng chục trái vàng ươm, ăn rất ngọt. Chỉ là cây quýt tự nhiên bên hồ thế thôi, không được chăm sóc, bón phân, nhưng quýt rất ngọt. Bây giờ tôi mới biết đây là loại quýt đường, trái nhỏ, ngọt đậm đà. Rất vui. Niềm vui nhỏ của những ngày về thăm quê và được ăn quýt trong vườn nhà mình.

Nhưng không hiểu sao 3 năm nay, từ ngày má tôi mất, tôi thường ở quê, thường chăm sóc cây quýt, nhổ cỏ dại dưới gốc, vun thêm đất nhưng cây quýt vẫn không có trái. Mỗi ngày tôi đều ra đường bờ hồ, theo dõi xem cây quýt phát triển ra sao, thấy nó vẫn bình thường, cao hơn, cành nhánh sum sê hơn nhưng tuyệt không trổ bông. Tôi không phải là “nhà vườn” chuyên nghiệp, lại càng không hiểu gì về đặc tính của cây quýt. Nghe nói, nếu cây quýt cho trái chiến mùa đầu thì năm sau cây quýt sẽ “nín”, không trổ bông cho trái nữa. Đến năm thứ 3 thì bông sẽ rất nhiều, trái cũng rất nhiều. Tôi đã đợi, và đây là năm thứ 3, chính xác gần hết năm nhưng cây quýt vẫn lặng lẽ đổ bóng bên hồ không có dấu hiệu sẽ trổ bông.

TKT

_________________________